«ΠEIΡΑΣΜΟΙ»
Ἀπό τό βιβλίο «ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ»
Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου
Ἀπό τήν προσβολή στήν ἁμαρτία
«Ἡ προσβολή στήν ψυχή ἀκάθαρτων σκέψεων, συναισθημάτων καί ἐπιθυμιῶνεἶναι φαινόμενο συνηθισμένο καί καθολικό.
Μόνο μέ τήν προσβολή αὐτή, δέν ἔχουμε ἁμαρτία.Ἡ ἁμαρτία ἀρχίζει ὅτανσυγκρατήσουμε μέσα μας καί ὑποδεχθοῦμε τούς ἐμπαθεῖς αὐτούςλογισμούς.Ὅταν ὅμως τούς διώξουμε ἀμέσως καί μέ ὀργή, εἴμαστε καθαροί καίἀνεύθυνοι. Εἴμαστε ἐπίπλέον καί ἀξιέπαινοι γιά τήν ἀπόκρουσι τοῦ πειρασμοῦ,ὅπως οἱ στρατιῶτες πού πολέμησαν καί κατεδίωξαν τούς ἐχθρούς.
Κάθε φοράπού νικηφόρα ἀποκρούετε τόν πειρασμό, νά μήν σταματᾶτε σ᾿αὐτό,ἀλλά νά καταφεύγετε στήν προσευχή, μέχρις ὅτου στήν ψυχή σας ἐπικρατήσουνἀντίθετοι λογισμοί, δηλαδή καθαρές σκέψεις καί ἐπιθυμίες.Ἔτσι θά ὁλοκληρώνετετόν ἀγῶνα σας ἐναντίον τῶν ἐχθρῶν».
«Ἀνδρίζεσθε!Ὁ ἐχθρός σᾶς πολεμᾶ. Αὐτό ὅμως δέν σημαίνει ὅτι εἶσθεἁμαρτωλός.Οὔτε οἱ ἐπιθέσεις του πρέπει νά σᾶς κλονίζουν ἤ νά σᾶς συγχύζουν.Οἱπειρασμοί προέρχονται ἀπό τόν φθόνο τοῦ ἐχθροῦ καί ἐπιστρέφουν στό κεφάλιτου.Ἐσεῖς εἶσθε ὄχι μόνον ἀνεύθυνος, ἀλλά καί κερδισμένος, ἐφ᾿ὅσονἀγωνίζεσθε.Κάθε φορά πού ἀποκρούετε μιά ἐχθρική ἐπίθεσι, ἐξασφαλίζετε μιάνίκη καί εὐαρεστεῖτε τόν Θεό!
Δέν εἶναι δυνατόν ν᾿ἀποφύγη κανείς τίς ἐνοχλητικές ἐπιθέσεις τοῦ ἐχθροῦ.Ἔτσιεἶναι διαμορφωμένη ἡ ζωή μας.Αὐτό ὅμως δέν ὁδηγεῖ στήν ἀπώλεια τοῦἀγωνιστοῦ, ἀλλά στήν σωτηρία του.Μέσα μας φωλιάζουν τά πάθη σάν συνέπειατῆς πτώσεως τῶν πρωτοπλάστων.Γιά ν᾿ἀπαλλαγοῦμε ἀπ᾿αὐτά ἀρχικά πρέπει νάδιαπιστώσουμε τήν ὕπαρξί τους.Καί γιά νά διαπιστώσουμε τήν ὕπαρξί τουςπρέπει νά ἐκδηλωθοῦν, νά βγοῦν ἀπό τόν κρυψῶνα τους.Σ᾿αυτό συμβάλλουν οἱπειρασμοί καί ἔτσι, ἄθελα τοῦ ἐχθροῦ, βοηθοῦν στήν κάθαρσι καί στόν ἁγιασμόμας.Οἱ πειρασμοί λοιπόν ἀναγκάζουν νά βγῆ στήν ἐπιφάνεια τό κακό πούκρύβεται μέσα μας.
Ὁ πειρασμός προέρχεται ἀπό τήν σάρκα, τόν κόσμο καί τόν διάβολο.Ἐξελίσσεταισυνήθως μέ τά ἑξῆς στάδια:
Α΄.Ἐμφανίζεται στόν νοῦ μιά ἄσχημη σκέψις ἤ προσβάλλεται μιά αἴσθησις.Τάμάτια π.χ. ἀντικρύζουν μιά αἰσχρή εἰκόνα.Αὐτό ἀποτελεῖ τήν ἀρχή τοῦπειρασμοῦ.Στό στάδιο αὐτό δέν ὑπάρχει ἁμαρτία καί ἐνοχή, διότι βρισκόμαστεἀκόμα στήν φάσι τῆς προσβολῆς ἤ τῆς ἀκουσίας ἐπιθέσεως τοῦ ἐχθροῦ. Ἐάν ἐσεῖς ἀντιδράσετε ἀμέσως καί στραφῆτε πρός τόν Κύριο, κερδίσατε ἕνα στεφάνι.Ἐάνὅμως δέν ἐναντιωθῆτε,ἀλλ᾿ἀρχίσετε ν᾿ἀπασχολῆσθε μέ τήν σκέψι ἤ τήν εἰκόνα,αὐτό δέν εἶναι καλό σημεῖο. Ἡ ψυχή σας κλονίσθηκε. Παρ᾿ ὅλα αὐτά ἕως ἐδῶ δέν ἔχουμε ἀκόμα ἁμαρτία. Ἔγινε ὅμως ἕνα βῆμα πρός αὐτή. Ὑπάρχουν αἰσχροί λογισμοί ἐπίμονοι, λογισμοί πού δέν φεύγουν εὔκολα ἤ πού ξαναγυρίζουν. Μή σᾶς κουράζη αὐτό. Εἶναι ἔργο τοῦ ἐχθροῦ. Ἐάν ἐσεῖς ἐκδηλώνετε κάθε φορά τήν ἄμεση ἀντιπάθειά σας ἀπέναντί τους καί καταφεύγετε συχνά στόν Κύριο, βρίσκεσθε σέ καλή πνευματική κατάστασι. Οἱ πειρασμοί τότε ὑποχωροῦν καί ἐξαφανίζονται. Ἔρχονται λοιπόν αἰσχροί λογισμοί; Διῶξτε τους. Ἔρχονται ξανά; Ξαναδιῶξτε τους. Ἐπιμένουν; Ἐπιμένετε καί σεῖς στό νά τούς διώχνετε. Τό ἴδιο ἔκαναν καί οἱ παλαιοί Πατέρες. Δίδασκαν μάλιστα ὅτι ὅσο γρηγορώτερα διώχνει κανείς τόν πρῶτο κακό λογισμό, τόσο γρηγορώτερα ἐλευθερώνεται ἀπό τόν πόλεμο τοῦ ἐχθροῦ.
Ὁποιος ὅμως καθυστερεῖ καί ἀρχίζει ν᾿ ἀσχολῆται μέ τόν πειρασμό, τότε θά κάνει καί τό δεύτερο βῆμα πρός τήν πτῶσι.
Β΄. Ἡ ἐνασχόλησις μέ τόν πειρασμό ἤ ἡ συζήτησις μαζί του ἀποτελεῖ τήν δεύτερη φάσι του. Δέν ὑπάρχει ἀκόμα ἡ ἁμαρτία, ἀλλά γίνεται πλέον ἡ ἀρχή της.
Γ΄. Ἡ τρίτη φάσις εἶναι μιά ἱκανοποίησις ἤ μιά εὐχαρίστησις πού προκαλεῖται μέ τήν παράτασι τοῦ πειρασμοῦ. Ἐδῶ μπορεῖ νά μήν ἔχουμε τήν διάπραξι τῆς ἁμαρτίας, ἔχουμε ὅμως μιά ἀκάθαρτη πλέον κατάστασι. Συμβαίνει μάλιστα ἡ βίωσις τῆς ἡδονῆς νά δημιουργῆται ξαφνικά, χωρίς ἐνεργό συμμετοχή τῆς βουλήσεώς μας.
Δ΄. Τό τέταρτο σκαλοπάτι πρός τήν ἁμαρτία εἶναι ἡ κάμψις τῆς θελήσεως, ἔστω κι ἄν δέν ἔχουμε τελικά συγκατάθεσι. Στό σημεῖο αὐτό ὑπάρχει ἐνοχή, διότι στά αἰσθήματά μας δέν μποροῦμε πάντοτε νά κυριαρχοῦμε, στήν θέλησί μας ὅμως κυριαρχοῦμε. Ὡστόσο δέν ἔχουμε ἔμπρακτη ἁμαρτία, βρισκόμαστε ὅμως στά πρόθυρά της.
Ε΄. Ἡ πέμπτη φάσις εἶναι ἡ συγκατάθεσις στήν ἁμαρτία ἤ ἡ ἀπόφασις νά ἁμαρτήση κανείς. Ἐδῶ ἔχουμε ὁπωσδήποτε ἁμαρτία, ἁμαρτία ὅμως ἐσωτερική.
ΣΤ΄. Μετά ἀκολουθεῖ ἡ τελευταία φάσις, δηλ. ἡ διάπραξις τῆς ἁμαρτίας. Ἐδῶ ἔχουμε τήν ὁλοκληρωμένη πτῶσι, τήν καταστροφή τῆς ψυχῆς, τήν στέρησι τῆς Θείας Χάριτος, τήν ὑποταγή στήν ἐξουσία τοῦ ἐχθροῦ.
Ὅσον ἀφορᾶ τούς βλασφήμους λογισμούς ἤ τούς λογισμούς ἀπιστίας πού ἀναφέρονται στήν Θεία Κοινωνία, νά ξέρετε ὅτι προέρχονται ἀπό τόν ἐχθρό. Διῶξτε τους καί προσεύχεσθε. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος θέσπισε τό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας λέγοντας: «Τοῦτό ἐστι τό σῶμά μου» καί «τοῦτό ἐστι τό αἷμα μου». Ἐπί πλέον ἔδωσε ἐντολή: «Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἐμήν ἀνάμνησιν» (Λουκ. 22, 19). Οἱ ἀπόστολοι ἄρχισαν νά τό τελοῦν καί ἀπό τότε αὐτή ἡ πράξις τῆς Ἐκκλησίας δέν σταμάτησε, οὔτε θά σταματήσει μέχρι τήν συντέλεια τῶν αἰώνων.
Ἡ χαρά δέν εἶναι κάτι τό ἐξωτερικό, ἀλλά προέρχεται ἀπό τά βάθη τοῦ εἶναι μας. Γιά μᾶς τούς χριστιανούς γεννιέται ἀπό τήν προσδοκία καί βίωσι τῶν ἀγαθῶν πού ἀπορρέουν ἀπό τήν θεία ἐνανθρώπησι καί αὐξάνεται μέ τήν παραμονή μας στήν κατάστασι τῆς υἱοθεσίας μας ἀπό τόν Θεό.
Ὁ Κύριος ἔλαβε τήν σάρκα μας ἀπό τά παρθενικά αἵματα τῆς Παναγίας μας κι ἐμεῖς γινόμαστε ἕνα μαζί Του χάριν αὐτῆς τῆς σαρκώσεως. Γι᾿ αὐτό καί ἕνα σπουδαῖο χαρακτηριστικό τῆς χριστιανικῆς ζωῆς εἶναι ἡ ἐκτίμησις τῆς παρθενίας· παρθενίας ὄχι μόνο σωματικῆς, ἀλλά καί ψυχικῆς.
Ἡ σαρκική ἁμαρτία ἀποτελεῖ ἄρνησι τῆς χριστιανικῆς μας ἰδιότητος. Καί τίποτε δέν καταπνίγει τήν πνευματική χαρά, ὅσο αὐτή ἡ ἀμαρτία, ἄν καί ὁ ἐχθρός συνεχῶς μᾶς ψιθυρίζει ὅτι εἶναι φυσική καί ἀσήμαντη».
Τέλος καί τῷ Θεῷ δόξα!
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗ
Εὐχαριστοῦμε θερμά τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ.Μ. Παρακλήτου γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδει ἡ Ἱερά Μονή.
Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτηςhttp://HristosPanagia3.blogspot.com
